Otyłość należy do chorób cywilizacyjnych, a liczba dotkniętych nią osób cały czas wzrasta i coraz częściej występuje u najmłodszych członków społeczeństwa – dzieci i młodzieży.
Jak ocenić masę ciała?
Aktualnie przyjęte i rekomendowane jest posługiwanie się wskaźnikiem masy ciała, który dla populacji dzieci i młodzieży do 18 r.ż. odczytuje się z tabel i siatek centylowych odpowiednich dla wieku i płci (siatki centylowe WHO lub OLA/OLAF).
Nadwagę stwierdza się, gdy BMI mieści się w zakresie od 90 do 97 centyla, a otyłość gdy BMI > 97 centyla w odniesieniu do płci i wieku. Niezmiernie istotne są także pomiary talii. Obwód pasa > 90 centyla jest złym czynnikiem prognostycznym rozwoju zespołu metabolicznego.
Powikłania otyłości
Otyłość jest przewlekłą ogólnoustrojową chorobą metaboliczną. Może prowadzić do wielu poważnych chorób m.in. cukrzyca, insulinooporność, nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, stłuszczenie wątroby, obturacyjny bezdech senny, zaburzenia kostno-stawowe, zespół policystycznych jajników, zaburzenia emocjonalne. Coraz większa liczba dzieci spełnia kryteria zespołu metabolicznego, u którego podłoża stoi nadmierne gromadzenie trzewnej tkanki tłuszczowej oraz insulinooporność.
Jakie badania dodatkowe?
W przypadku otyłości należy ocenić gospodarkę węglowodanową (poziom glukozy na czczo, ew. wykonać doustny test obciążenia glukozą), lipidogram, poziom transaminaz (ocena funkcji wątroby) ale także sprawdzić czy nie zaczynają się powikłania otyłości czyli ocenić dno oka, wykonać USG jamy brzusznej, EKG, wykonywać regularne pomiary ciśnienia tętniczego.N ależy pamiętać, iż stężenie TSH u otyłych pacjentów nie jest objawem niedoczynności tarczycy i przyczyną otyłości, lecz skutkiem otyłości i w przypadku stabilizacji masy ciała normalizuje się.
Co dalej?
Niezależnie od wyników dodatkowych badań konieczna jest modyfikacja stylu życia czyli odpowiednio skomponowana dieta, dostosowany do możliwości dziecka wysiłek fizyczny, wsparcie całej rodziny i ew. opieka psychologa.
Anna Siwonia, specjalista pediatrii