Takich pacjentów jak powyżej też mamy. Nie odmawiamy; badanie - gratis (jako dodatkowe ☺). Tutaj → "the real stuff" 👨⚕️)
Możemy czuć się bezpiecznie
✔ Badanie dziecka przy użyciu aparatu USG jest badaniem nieinwazyjnym, niebolesnym i bezpiecznym.
✔ W naszych aparatach mamy podgrzewacz żelu; podgrzanie żelu zmniejsza nieprzyjemne odczucie zimna przy kontakcie skóry z głowicą ultrasonograficzną i żelem.
✔ Badanie dziecka zawsze odbywa się w obecności rodzica.
Przygotowanie pacjenta
Ważne jest odpowiednie przygotowanie dziecka, także emocjonalnie. Może to być np. opowiedzenie o badaniu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na konieczność posmarowania badanego obszaru ciała żelem.
Starsze dzieci może zainteresować prosto wytłumaczona fizyka badania – wiązka fal ultradźwiękowych przechodzących przez nasze ciało jest przetwarzana za pomocą programu komputerowego na żywy obraz widoczny na ekranie.
W przypadku małych dzieci warto zabrać ich ulubioną przytulankę lub/i kocyk.
Aby skrócić czas badania należy nałożyć dziecku łatwo rozpinane i zdejmowane ubrania. Jest to szczególnie ważne w przypadku niemowląt.
Oczywiście, specyfika badania poszczególnych narządów może wymusić odpowiednie dla tego badania przygotowanie. Naczelna zasada brzmi: jeżeli nie badamy jamy brzusznej, dzieci powinny być najedzone; dotyczy to szczególnie niemowląt.
Badanie jamy brzusznej.
Dziecko przed badaniem nie powinno nic jeść ani pić. Czas kiedy pozostawiamy dziecko na czczo zależy od wieku dziecka:
niemowlęta: 2-3 godziny
od 1 do 4 roku życia: 3-4 godziny
od 5 do 10 rok życia: 5–6 godzin
powyżej 11 roku życia i dorośli: ok. 8 godzin
Układ moczowy (nerki, pęcherz moczowy), miednica mała.
Przed tym badaniem nie ma żadnych restrykcji związanych z jedzeniem, ale pacjent do badania (zarówno dziecko jak i dorosły) musi mieć dobrze wypełniony pęcherz moczowy.
Poniżej zalecenia co do napojów:
niemowlęta: nakarmienie mlekiem na około godzinę przed badaniem. U starszych niemowląt warto zabrać ze sobą na badanie dodatkowe picie w butelce.
od 3 do 5 roku życia: należy podać na godzinę do pół godziny przed badaniem ok. 250 ml płynu. NIE wolno pozwolić dziecku na oddanie moczu przed badaniem.
Warto z dzieckiem na badanie układu moczowego przyjść do przychodni wcześniej, poić na miejscu, a w przypadku parcia na mocz poprosić o przepuszczenie dziecka w kolejce na badanie USG.
od 6 do 10 roku życia należy podać od 500 ml do 750 ml płynu na 45 do 60 min przed badaniem. NIE wolno pozwolić dziecku na oddanie moczu przed badaniem.
powyżej 11 roku życia i dorośli : wymagana ilość płynów to ok. 950 ml. NIE wolno pozwolić dziecku na oddanie moczu przed badaniem.
Stawy biodrowe
Pierwsze badanie jest zalecane dla dzieci w wieku od 2 tygodnia życia do szóstego miesiąca życia (nie dotyczy badania kontrolnego), optymalnie - po 6 tygodniu życia.
Niemowlę przed badaniem powinno być nakarmione. Ewentualnie można podać dziecku smoczek.
Badania, które nie wymagają specjalnego przygotowania:
USG przezciemiączkowe
USG worka mosznowego
USG kręgosłupa
USG tarczycy
USG części miękkich w obrębie całego ciała
USG węzłów chłonnych
USG stawów
USG ślinianek
Przykłady badań i otrzymywanych obrazów ultrasonograficznych
USG przeciemiączkowe
USG przezciemiączkowe (zwane także USG przezciemieniowym) jest to nieinwazyjne badanie polegające na sprawdzeniu budowy i funkcjonowania mózgowia oraz naczyń krwionośnych i ośrodkowego układu nerwowego oraz ich rozwoju.
Badanie wykonywane jest u noworodków i niemowląt dopóki nie zarośnie nieskostniałe połączenie kości czaszki, które istnieje przez jakiś czas od narodzin dziecka. Ciemię przednie zarasta do ok. 20 miesiąca życia dziecka,
natomiast ciemię tylne do ok. 6–8 tygodnia życia. USG przezciemiączkowe najczęściej wykonywane jest u dzieci, które urodziły się przedwcześnie lub doznały urazu podczas porodu. Kiedy zalecane jest wykonanie USG przezciemiączkowego ?
patologiczne zmiany w okresie ciąży
obciążający wywiad okołoporodowy
przedterminowy poród
niska masa urodzeniowa dziecka, hipotrofia
niska punktacja w skali Apgar
niedotlenienie okołoporodowe
zniekształcenie lub urazy główki podczas porodu
małogłowie lub wodogłowie
cukrzyca ciążowa u matki
nadciśnienie śródczaszkowe
nieprawidłowości neurologiczne
zaburzenia oddychania w okresie okołoporodowym
przedwczesne odklejenie łożyska
szybki przyrost obwodu głowy
obniżone napięcie mięśniowe
podejrzenie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych
niski poziom hematokrytu we krwi
Badanie jest całkowicie bezpieczne i bezbolesne, nie wymaga szczególnego przygotowania.
USG tarczycy
Tarczyca jest gruczołem zlokalizowanym z przedniej strony szyi poniżej gardła. Na zamieszczonym zdjęciu, u pacjenta w prawym płacie widoczna jest zmiana ogniskowa, tj. guzek o charakterze łagodnym.
Guzki tarczycowe mogą mieć charakter łagodny i złośliwy. Warto nadmienić, że raki gruczołu tarczycowego (guzki złośliwe) stanowią ok 1,5 % nowotworów złośliwych występujących u dzieci poniżej 15 roku życia.
Wskazania do USG tarczycy (poza badaniem profilaktycznym):
powiększenie tarczycy stwierdzane w czasie badania palpacyjnego
podejrzenie wrodzonego braku tarczycy (u noworodków)
podejrzenie zapalenia tarczycy
trudności w połykaniu i oddychaniu
wytrzesz gałki/gałek ocznych
ogólne objawy kliniczne takie jak: drżenia rąk, przyspieszona czynność serca, zaburzenia rytmu serca, szybka utrata masy ciała, nadwaga, niepokój, ospałość, zaparcia, suchość skóry, niskorosłość
USG jamy brzusznej
USG wyrostka robaczkowego
Ostre bóle brzucha, często przebiegające z gorączką, są częstym zdarzeniem medycznym u dzieci.
W badaniu klinicznym dzieci często prezentują obronę mięśniową i nie współpracują podczas badania fizykalnego; stąd trudność w ocenie obecności objawów otrzewnych.
W takim przypadku badanie USG jamy brzusznej jest złotym standardem w diagnostyce; pozwala przede wszystkim na wykluczenie zapalenia wyrostka robaczkowego.
USG węzłów chłonnnych
USG płuc
Pojawiła się w Warszawie epidemia zapaleń płuc o etiologii atypowej, tj. spowodowanej przez Mycoplasma pneumoniae.
Badanie wykonano u 8-letniego chłopca, kaszlącego i gorączkującego od kilku dni.
USG ślinianek
Poniżej umieszczone jest zdjęcie śliniaki lewej, zmienionej zapalnie, z ukazanymi naciekami limfocytarnymi.
Mamy do czynienia z ostrym zapaleniem ślinianki lewej u chłopca 10-letniego. Badania laboratoryjne potwierdziły etiologię bakteryjną.
Dla porównania, drugie zdjęcie pokazuje prawidłowy, wyraźnie echogeniczny obraz ślinianki prawej.
Po wprowadzeniu powszechnych szczepień u dzieci p/śwince zapalenie ślinianek rzadko występuje u dzieci. Jeżeli dochodzi do zapalenia, to najczęściej ma to podłoże infekcyjne,
czyli wirusowe lub bakteryjne. U większości pacjentów ma charakter epizodyczny, ale u niektórych może mieć charakter nawrotowy.
U naszego pacjenta badanie USG ślinianki uwidoczniło zapalenie – widoczne na zdjęciu, zaś badania laboratoryjne potwierdziły etologię bakteryjną,
na szczęście - z dobrą odpowiedzią na zastosowany antybiotyk.
Kolejne generacje aparatów ultrasonograficznych pozwalają na coraz dokładniejsze badanie do niedawna niedostępnych struktur przy użyciu coraz mniejszej energii wiązki ultradźwięków.
Konstrukcja specjalistycznych głowic pozwala wykluczyć negatywne skutki biologiczne. Nie wszystko jeszcze wiemy o wpływie ultradźwięków na metabolizm w odległej perspektywie czasowej,
ale w literaturze światowej panuje konsensus, co do braku dowodów na szkodliwy wpływ badań USG.Pomimo tego należy racjonalnie podchodzić do diagnostyki USG i nie ulegać "modzie" na konieczność jej wykonania,
gdy nie ma po temu wskazań medycznych. Sam czas badania również powinien być minimalizowany.
Nie należy też zapominać, że diagnostyka ultasonograficzna jest narzędziem pomocniczym i otrzymane wyniki lekarz zawsze interpretuje w łączności z oceną stanu klicznego.